25 Ekim güneş tutulması: Hangi ilde saat kaçta gözlenebilecek? Nasıl izlenir? 5 soruda güneş tutulması

2022’nin ikinci güneş tutulması bugün gerçekleşiyor. 25 Ekim Salı günü Asya, Afrika ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde parçalı güneş tutulması görülebilecek. Parçalı güneş tutulmasında ay, güneş ve dünya arasında hareket ederek gölgesini üzerimize düşürür. Bu kısmi tutulmada güneşin yalnızca bir bölümü engellenir, bu nedenle güneş diskinin belli bir bölümü örtülür. (Yukarıdaki videoda Işık alanı gündüzü temsil ediyor, karanlık alan geceyi temsil ediyor. Yuvarlatılmış, hareketli gölge, 25 Ekim’deki parçalı güneş tutulmasının görüleceği alanı gösteriyor)

1-GÜNEŞ TUTULMASI NEREDEN İZLENİYOR?

Güneş tutulması, İzlanda, Avrupa, Kuzey-doğu Afrika, Ortadoğu, Batı Asya, Hindistan, Batı Çin’den gözlenebilecek. Güneş tutulması Türkiye’den de izlenebilecek.

2- GÜNEŞ TUTULMASI TÜRKİYE’DE SAAT KAÇTA?

Parçalı güneş tutulması Türkiye saati ile 12:40 ve 15.05 saatleri arasında meydana gelecek. Tutulmanın maksimum evresi ile 13.50 olacak. Bu sürede Güneş diskinin yüzde 50’si örtülecek. Türkiye’den izlenebilecek bir sonraki en yakın Güneş Tutulması ise 2 Ağustos 2027 tarihinde parçalı tutulma olarak gerçekleşecek. O tutulmada Güneş diskinin yaklaşık %80’i örtülecek.

İLLERE GÖRE GÜNEŞ TUTULMASI SAATLERİ

TÜBİTAK Türkiye’de bazı illere göre güneş tutulmasının gözlenebileceği saatleri ve güneş diskinin ne kadar örtüleceğini şöyle paylaşıyor:

Tutulmayı şahsen görmek bulunduğunuz yere, zamanlama ve hava durumuna bağlıdır. Bu linke tıklayarak Timeanddate’in tutulma arama özelliğinden de bulunduğunuz konumdaki tutulma saatini ve izleme süresini öğrenebilirsiniz.

3- GÜNEŞ TUTULMASI NASIL İZLENİR?

TÜBİTAK güneş tutulması nasıl izlenir sorusuna şu yanıtı veriyor: “Parçalı tutulmayı gözleyebilmek için mutlaka özel üretilmiş Güneş filtresine sahip teleskoplar ya da “Tutulma Gözlüğü” kullanılmalıdır. Aksi taktirde filtresiz olarak dürbün, teleskop vb optik bir alet ile Güneş’e doğrudan bakıldığında göz retinası ciddi zarar görecektir”

Yani tutulmayı şahsen izleme şansınız varsa, bazı önlemler almanız gerekiyor. Göz koruması olmadan güneşe bakmayın. Güvenli görüntüleme için güneş tutulması gözlüğü veya iğne deliği projektörü kullanın.

4- GÜNEŞ TUTULMASI CANLI NASIL İZLENİR?

Hava şartları uygun olursa TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nin Akdeniz Üniversitesi Yerleşkesi içindeki Bilim Toplum Merkezi (BİTOM) 12:00-15:00 saatleri arasında ziyaretçilere açık olacak ve özel filtreli teleskoplarla bu süreç izlenebilecek.

Tutulmanın tamamı ayrıca TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Youtube kanalından da canlı olarak yayınlanacak.

Bununla beraber Youtube’ta da çeşitli canlı yayınlar bulabilirsiniz. Aşağıya iki örnek ekliyoruz:

Sanal Teleskop Projesi de 25 Ekim’de canlı yayın yapacak.

5- GÜNEŞ TUTULMASI NEDİR?

Aya bir yıl içinde Dünya çevresinde yaklaşık on iki kez döner. Ancak Ay’ın yörünge düzlemi ile Dünya’nın yörünge düzlemi arasında beş derece kadar bir açı vardır ve bu nedenle her seferinde Ay Güneş’in tam önünden geçmez. Ayın eksen eğikliği ve yörüne yapısı nedeniyle Güneş tutulmaları her yıl en az iki, en fazla beş güneş yaşanır. Peki, güneş tutulması nedir? Güneş tutulması, Ay’ın Dünya ile Güneş arasına girmesi; Güneş’i kısmen ya da tümüyle örtmesi sonucu oluşan bir doğa olayıdır. Parçalı güneş tutulması ise Ay’ın Güneş’in bir bölümünü örtmesi sonucunda oluşur.

Kaynak: Chip