50 yaş altı kişilerde görülen kanser vakalarının yüzde 79 oranında artmasının sebebi ne?
50’li yaşların altındaki kanser teşhislerini inceleyen küresel bir araştırma, erken yaştaki kanserlerin 1990 ile 2019 yılları arasında yüzde 79,1 oranında arttığını ortaya çıkardı.
Dünyanın dört bir yanından uzmanların yer aldığı ekip, araştırmaları için 204 ülkeden Küresel Hastalık Yükü veri setindeki verileri kullandı. İncelenen dönemde erken başlangıçlı kanser ölümlerinin yüzde 27,7 arttığını buldular. Meme kanserinin en yüksek morbiditeye sahip erken başlangıçlı kanser türü olduğu bulundu ve Asya’nın bölgelerinde önemli bir artış görüldü: 1990’da 100.000 kişi başına 4,9’dan 13,1’e, 2019’da 100 bin kişi başına 8,7-15,6’ya yükseldi. “Batılılaşmış bir yaşam tarzının yaygınlığı” ve daha iyi kanser taramasının bunda rol oynadığını tahmin eden ekip, bu artışa neden olan faktörlerin hala belirsiz olduğunu söylüyor: “Erken başlangıçlı meme kanseri vakalarının bazı ülkelerde rutin tarama uygulanmadan da arttığı da dikkat çekiyor; bu durum üreme faktörlerinin (daha genç menarş yaşı, oral kontraseptif kullanımı, doğum yapmama, ileri yaşta ilk doğum ve hiç emzirmeme), fiziksel göstergelerin (daha yüksek BMI) ve davranış faktörlerinin (fiziksel hareketsizlik ve alkol tüketimi) değişiminin son yıllarda erken başlangıçlı meme kanseri vakalarının artmasına katkıda bulunmuş olabileceğini öneriyor.“
Kanser vakalarındaki artışlar endişe verici görünse de işin içinde çok sayıda faktör bulunuyor.
Araştırmaya dahil olmayan Londra’daki Kanser Araştırma Enstitüsü Epidemiyoloji Profesörü Montserrat García-Closas, bu verilerin saf sayılar olduğunu ve nüfus veya ortalama yaş artışı gibi demografik değişimlere göre düzenlenmediğine dikkat çekiyor. Araştırmaya dahil olmayan bir başka bilim insanı, Londra Üniversitesi, St George’s, Hücre Biyolojisi Profesörü Dorothy Bennett de, bu yaş grubunda ölümlerdeki artışın teşhisteki artışa göre daha az olduğunu vurguluyor. Başka bir deyişle, kanser vakası sayısı artarken, bağlı ölüm oranı azalıyor.
Araştırmacılar, 50 yaş altındaki kanser sayılarındaki artışın arkasındaki en büyük etkenin yaşam tarzı değişiklikleri olduğunu düşünüyor. Ekip, sonuç kısmında “Beslenmeyle ilgili risk faktörleri, alkol kullanımı ve tütün tüketimi, 2019’da erken başlangıçlı kanserlerin başlıca risk faktörleriydi” diye yazıyor ve ekliyor: “Sağlıklı beslenme, tütün ve alkol tüketiminin kısıtlanması ve açık havada uygun aktiviteyi içeren sağlıklı bir yaşam tarzının teşvik edilmesi, erken başlangıçlı kanser yükünü azaltabilir. Erken başlangıçlı kanser için erken tarama ve önleme programlarının gerekli olup olmadığı araştırılmaya değer. 40-44 ve 45-49 yaşlarındaki bireyleri kapsayacak şekilde genişletildi ancak kesin bir karara varmak için daha fazla sistematik çalışma ve randomize denemeler gerekiyor.“
Çalışma BMJ Onkoloji’de yayınlandı…
Kaynak: Chip
