5 kişinin ölümüyle sonuçlanan Titan denizaltısı faciası, “uçlarda “yaşamayı seven milyarderlere neler söylüyor?
Aşırı noktalara gitmek isteyenlere hizmet veren turizm modeli, kendi riskleri ile beraber geliyor ve tabii ki çok fazla parası olanlara hitap ediyor. Ama bu riskler, genellikle varlıklı milyarderleri ve diğer ayrıcalıklı bireyleri zorlu ortamlara gitmekten caydırmıyor.
Ama kısa bir süre önce Titan denizaltısında beş yolcunun hayatını kaybetmesi, yeni bir tartışmayı da gündeme getirmiş durumda: Büyüyen ticari endüstrinin bir parçası olarak uzayı ziyaret etmeyi vaat eden uzay turizmi, yaşanan olayı ciddi bir uyarı olarak görmeli mi?
Yetkililer, Titanik enkazını ziyaret etmek isterken bir iç patlama sonucu infilak eden kayıp Titan denizaltısı için yürütülen arama kurtarma görevini sonlandırdı ve içerisindeki yolcuların hayatını kaybettiğini açıkladı. Son trajedi okyanus yüzeyinin binlerce metre altında gerçekleşmiş olsa da, sivilleri Dünya yüzeyinin binlerce metre yukarısına götüren büyüyen uzay turizmi endüstrisine de yön vermesi muhtemel görünüyor.
Titan, operatörü OceanGate ve uzay ajansı arasındaki bir anlaşmanın parçası olarak NASA’nın Alabama’daki Marshall Uzay Uçuş Merkezinde inşa edildi. Denizaltı, havacılık sınıfı karbon fiber kullanılarak üretildi ve üretimi, NASA’nın aşırı basınç seviyelerinde hayatta kalabilen uzay aracı geliştirme hakkında daha fazla bilgi edinmesine yardımcı oldu.
Titan’da ölmeden önce uzaya seyahat etmişti
Araçların benzerliklerin yanı sıra, bu tür ekstrem turizme yalnızca seçilmiş birkaç kişi erişebiliyorr. Hatta, Titan’daki milyarderlerden biri, daha önce Haziran 2022’de Blue Origin’in New Shepard roketiyle uzayın sınırına seyahat etmiş olan kaşif Hamish Harding’di.
Blue Origin’in kurucusu Jeff Bezos da 2021’de kendi roketine bindi ve “uzayın kenarına” ulaşmak için Dünya yüzeyinin üzerindeki yörünge altı yüksekliklere seyahat etti. Bezos, İngiliz işadamı Richard Branson’ın dokuz gün farkla birinci kişi olmasının ardından uzaya giden ikinci milyarder oldu.
Ancak, bu yolculukların çok az kişi tarafından erişilebilir olmaları, güvenli oldukları anlamına gelmiyor. Son olayda da görüldüğü gibi, 250.000 dolarlık bir bilet bile sorunsuz bir yolculuğu garanti etmez. Uzay seyahati biletleri de şu anda benzer bir fiyata sahip olsa da, yakın gelecekte biraz daha ucuzlayabilir.
Geçtiğimiz günlerde, Branson’ın Virgin Galactic şirketi, her bir bilet için 450.000 dolarlık bir fiyat etiketiyle şirketin yörünge altı uzay uçağında bu yaz ticari geziler sunmaya başlayacağını duyurdu. Ancak Virgin Galactic, yörünge altı uçuşlarında çalkantılı bir geçmişe sahip. 2014 yılında, şirketin SpaceShipTwo aracı uçuş sırasında bir anormallik yaşadı ve düştü, bu da pilotlarından birinin ölümüne ve diğerinin ciddi şekilde yaralanmasına neden oldu.
Başka bir milyarder olan Jared Isaacman, bir dizi özel uzay gezisinin ilki için bu yılın sonlarında bir SpaceX Dragon uzay gemisine binmeye hazırlanıyor. Polaris Dawn görevi aynı zamanda ticari bir ekip tarafından uzay boşluğunda çalışırken astronotların bir uzay aracına bağlı olduğu ilk uzay yürüyüşünü de içerecek şekilde planlandı.
Bu uçuşlar, yüzeyden 100 km yukarıda bulunan bir sınır çizgisi olan uzaya ulaşmaya yaklaşmayacak, ancak yolcular uzayın karanlığını ve Dünya’nın eğriliğini görebilecekler.
NASA, Axiom Space’in ticari ekipleri için Uluslararası Uzay İstasyonuna (UUİ) bir dizi yönerge getirerek bu gezileri çevreleyen bazı ayrıntıları düzenlemeye çalışıyor. Uzay ajansının doğrudan düzenlemeleri olmasa bile, ticari uzay endüstrisi, onlarca yıllık deneyim ve bu özel gezileri bilgilendirmeye yardımcı olan mevcut bir çerçeve üzerine inşa edildi.
Uzay turistleri risklerin farkında değil mi?
Yine de, uzay turizmi riskli bir iş olmaya devam ediyor ve daha da endişe verici olan şey, belki de hevesli yolcuların risklerin tam olarak farkında olmaması. OceanGate’in Titan’ındaki yolcular tarafından imzalanan feragatnameye benzer şekilde, uzay turistleri de ticari bir uzay aracına binmeden önce riskleri kendilerine ait olacağını belirten bir feragatname imzalamaya zorlanıyor.
Hala nispeten yeni olduğu için uzay turizmi endüstrisini çevreleyen çok az düzenleme bulunuyor. ABD Federal Havacılık İdaresi, ticari alan lisanslarını veren kurum ancak rolü, gemideki mürettebatın güvenliğine ilişkin başka bir yönerge olmadığı için burada sona eriyor.
Bununla birlikte, uzay turizmi endüstrisinin acilen düzenlemelere ihtiyaç duyduğu kesin. Bunun ötesinde, belki de zenginlerin, uzayın okyanusun dibi gibi hafife alınmayacak aşırı bir ortam olduğuna dair daha sert bir hatırlatmaya ihtiyacı olabilir.
Kaynak: Chip
