Yılanların duyma yeteneğinin arkasındaki şaşırtıcı derecede karmaşık mekanizmalar üzerine yapılan bir araştırma, önceki varsayımlara rağmen, birçok yılanın yer titreşimlerini algılamanın yanı sıra havadaki sesleri de duyabildiğini buldu.
Yılanların dış kulağı olmadığı için, ses dalgalarını yalnızca karın pulları aracılığıyla yer titreşimleri yoluyla algıladıkları yaygın olarak kabul edilen bir durum. Bu durum yeni keşifle değişmemiş olsa da, Queensland Üniversitesi’ndeki bir ekip tarafından yapılan yeni araştırma, bazı türlerin de havada dolaşan seslere de tepki gösterdiğini ortaya çıkardı.
Ekip, beş yılan cinsini (Acanthophis, Aspidites, Hoplocephalus, Oxyuranus ve Pseudonaja) içeren yakalanmış 19 Avustralya yılanı üzerinde 304 deney yaptı. Örnekler, ağaçta yaşayan ve karasal yılanların yanı sıra ağır vücutlu yılanları ve daha küçük zehirli türleri içeriyordu.
Araştırmacıların daha tehlikeli yılan türlerinden güvenli bir mesafede durmalarını sağlayan dikkatle oluşturulmuş bir laboratuvar alanında, sunulan çeşitli Hertz seslerine verilen küçük tepkileri bile fark etmeleri mümkün oldu.
Ekip, deneysel muhafazanın farklı bölümlerinden çeşitli sesleri vererek, işitsel tepkileri gösterebilecek dokuz yılan davranışını kodladı. İncelenen türlerin tümü, havadaki seslere karşı cinse özgü tepkiler gösterdi.
Tüm türlerin sesten uzaklaştığı gözlemlenirken, sesin kaynağına doğru hareket ediyor gibi görünen tek tür woma pitonlarıydı (Aspiditler).
Çalışmanın baş yazarı Dr. Christine Zdenek yaptığı açıklamada, “Woma pitonları, daha küçük türlere göre daha az avcısı bulunan büyük gece yılanlarıdır ve muhtemelen o kadar dikkatli olmaları gerekmez, bu nedenle sese yaklaşma eğilimindedirler” dedi.
Cinse özgü bu davranışlar, havadan yayılan seslere karşı önemli ölçüde daha temkinli ve savunmacı davranışlar sergilediği görülen Taipanların (Oxyuranus) tepkilerinde de gözlemlendi. Dr. Zdenek’in söylediğine göre “taipanlar, avcıları olan yırtıcı hayvanlar hakkında endişelenmek zorunda kalabilirler ve ayrıca aktif olarak avlarının peşine düşerler, bu nedenle duyuları çok daha hassas görünmektedir.”
Araştırmacılar, cins kimliğinin tepki davranışlarının yüzde 88’inden fazlasını açıkladığını tahmin ediyor. Ancak, önemli bir yüzde 3,6, sesin Hertz frekansına göre tepki veriyordu ve sesin havada mı yoksa yer titreşimlerinde mi hareket ettiğine bağlı olarak farklı tepkisel davranışlar sergileniyordu.
Bu yeteneğin tam işlevi hala belirsiz olsa da, çalışmada kullanılan hayvanların türlere bağlı olarak seslere farklı tepkiler gösterdiği görüldü. Bu farklı tepki davranışları, işitme yeteneklerinin türe özgü ihtiyaçlara ve davranışlara uyacak şekilde uyarlandığını öneriyor.
Kaynak: Chip