Eğer bir benzin istasyonunda deponun doldurulmasını istediyseniz, benzin pompasının kendini ne zaman kapatacağını nasıl bildiğini merak etmiş olabilirsiniz. Bu sorunun cevabı şaşırtıcı derecede karmaşık. Pompa koluna ıslandığında kapanmasını söyleyen basit bir elektronik dedektör bekliyor olabilirsiniz, ancak YouTuber ve bilim iletişimcisi Steve Mold‘un yakın tarihli bir videoda açıkladığı üzere durum çok daha farklı.

İtalyan fizikçi Giovanni Venturi tarafından 1797’de keşfedilen Venturi etkisi adı verilen bir olay sayesinde istasyonda benzin yere dökülmüyor.

Venturi etkisinin arkasındaki temel fikir, sıvı dar bir alandan geçerken (yukarıdaki boru şemasında görülebilir) sıvının hızının artması ve statik basıncının (yukarıdaki şemada çıkıntı yapan tüpler kullanılarak gösterilmiştir) azalmasıdır.

Bu prensip benzin pompalarında kullanılıyor. Pompa ağzının içinde, çok daha küçük ikinci bir boru görmüş olabilirsiniz. Mold’un açıkladığı üzere bu, yukarıdaki 2 numaralı boru gibi davranarak sisteme bir daralma noktasından giriyor.

Benzin pompasının daralmış kısmındaki basınç atmosfer basıncından daha düşük olduğundan dolayı, hava daha küçük ağız tarafından emiliyor ve sisteme giriyor (otomobilinize benzin pompalanır) ve bu sayede basıncın bir kısmı tahliye edilir.

Bu süreç, yakıt doldurma işleminizde belirli bir noktaya kadar devam ediyor. Bu, daha küçük ağızın deponuzu dolduran benzine dokunduğu zamandır. Benzinin yoğunluğu, daha fazla benzinin aktarılmasını zorlaştırıyor.

İşin akıllıca yanı, borunun, borudaki daralmaya olan bağlantının yakınında ikiye ayrılması. Sıvı, ağzın ucundaki küçük boruyu bloke ettiğinde, tepki olarak diğer bölünmüş borunun emiş gücü artar. Bilyeli yataklar ve sapta akıllı bir kol gibi daha fazla ek sistem bulunsa da, bunun temelinde yer alan şey, emme basıncındaki bu artışın bir membranı çekerek ana nozulu kapatmak ve tehlikeli benzin dökülmelerini durdurmak için kullanılabilmesidir.

Kaynak: Chip