Gezegenimizin en iç kısmı olan çekirdeğin orantısız olabileceği açıklandı. UC Berkeley’deki sismologların bir modeline dayanan bu öneri, sismik dalgaların neden iç çekirdekte farklı hareket ettiğini açıklamaya yardımcı olabilir. Hipotez Nature Geoscience’da ayrıntılı olarak açıklandı.

Ayaklarımızın birkaç bin kilometre altında neler olup bittiğine dair anlamadığımız çok şey var. Dünya’nın en az 500 milyon yıldır, ama belki bundan çok daha uzun süredir kristalize olan katı bir iç çekirdeğe sahip olduğunu biliyoruz. Bu kristalleşme, ısıyı serbest bırakarak dış çekirdeği güzel ve erimiş halde tutar. Bu bizim için iyi bir şey, çünkü dış çekirdeğin hareketi bizi kozmik radyasyondan koruyan manyetik alanı oluşturuyor.

Ancak iç çekirdeğin kristalleşmesi tek tip görünmüyor. Bilim insanları, iç çekirdekten geçebilen bazı sismik dalgaların hareketini inceleyerek, bazı yönlerin daha iyi olduğunu ve dalgaların daha hızlı geçmesini sağladığını fark ettiler.

Bunu açıklamak için sunulan yeni model, çekirdeğin bir tarafta (Endonezya’nın altında) diğer tarafta (Brezilya’nın altında) olduğundan yaklaşık yüzde 60 daha hızlı büyüdüğünü öne sürüyor. Sonuç olarak gezegenin dönme ekseni boyunca yönlendirilmiş demir kristalleri ortaya çıkıyor.

Başyazar Dr. Daniel Frost yaptığı açıklamada, “En basit model biraz sıra dışı görünüyordu – iç çekirdeğin asimetrik olması” dedi. “Batı tarafı, bazılarının önerdiği gibi, sadece iç çekirdeğin tepesinde değil, merkeze kadar doğu tarafından farklı görünüyor. Bunu açıklamamızın tek yolu, bir tarafın diğerinden daha hızlı büyümesidir.“

Model ayrıca iç çekirdeğin olası yaş aralığını daraltarak daha fazla gizeme yol açıyor. İç çekirdek kristalleşmesinden önce dış çekirdeği ısıtan ve manyetik alanı oluşturan neydi? Ekip, daha hafif elementlerin demirden ayrılmasının bu sonucu ortaya çıkarmış olabileceğini öne sürüyor.

Berkeley Sismoloji Laboratuvarı’nın emekli direktörü Profesör Barbara Romanowicz “İç çekirdeğin yaşı konusunda oldukça geniş sınırlar sunuyoruz – yarım milyar ile 1,5 milyar yıl arasında – bu, katı iç çekirdeğin varlığından önce manyetik alanın nasıl oluşturulduğuna dair tartışmalara yardımcı olabilir” dedi. “Manyetik alanın 3 milyar yıl önce zaten var olduğunu biliyoruz, bu yüzden o zamanda diğer süreçler dış çekirdekte konveksiyonu yönlendirmiş olmalı.“

Bu modelde belirli varsayımlara ve gezegenimizin iç kısımlarına ilişkin verilere dayanan sınırlamalar bulunuyor. Dünya’da neler olup bittiğini incelemek pek kolay değil, bu nedenle bu modeli doğrulamak için daha fazla sismik veriye ihtiyaç duyulacaktır.

Kaynak: Chip