Dünya’nın düz olduğunu savunan Düz Dünya Derneği’nin (Flat Earth Society) üyeleri, gezegenimizin bir disk olduğu ve aksini söyleyen astronotların “rüşvet” aldıkları veya “yanıldıkları” konusundaki görüşlerinde kararlılar.
Ancak Zürih Üniversitesi bilim insanlarından oluşan bir ekip, derneğin en son istatistiksel modellerini çürüterek bir kez daha Dünya’nın gerçekten yuvarlak olduğunu gösteriyor. Bu model, aralarındaki mesafeyi girdikten sonra iki şehir arasında uçmak için gereken süreyi tahmin ediyor.
Modele göre, Avustralya, Perth’ten kuzeye doğru yedi saatlik bir uçuş Hong Kong’a ulaşır ve aynı uzunlukta batıya giden bir uçuş Mauritius’a ulaşır. Ancak, Dünya düz olsaydı, batıya doğru yedi saatlik bu uçuş sizi Mauritius’a giden yolun ancak yarısına ulaştırırdı.
Çalışmanın yazarı Dr. Michael Wolf, “Bir modeli önceden tercih etmeden, Dünya’nın bir disk olup olmadığını kanıtlamak için nispeten basit bir yöntem bulmak bizim için önemliydi” diyor.
Dünya’nın uzaydan çekilmiş fotoğraflarını son 50 yıldır görebiliyoruz ve bu fotoğraflar, gezegenimizin aslında yuvarlak olduğunu görmeniz için ihtiyacınız olan tek kanıt gibi görünebilir. Ancak görüntülerin ne kadar kolay bir şekilde sahtelerinin oluşturulabileceğine dair farkındalığın ve internetteki komplo teorilerinin büyümesi, düz bir Dünya inancının yeniden canlanmasına neden olmaya devam ediyor.
Düz Dünya modeline katılanlar, Dünya’nın Kuzey Kutbu’nun merkezde ve Antarktika’nın kenar boyunca uzanan bir disk olduğuna inanıyor. Boylam çizgileri, merkezden dışarı doğru çıkan parmaklıklar olarak temsil ediliyor ve enlem çizgileri, eş merkezli daireler olarak kabul ediliyor. Bu, boylam çizgilerinin kuzey ve güney kutuplarını dikey olarak birbirine bağladığı, enlem çizgilerinin ise dünyanın etrafında yatay olarak uzandığı küresel Dünya modelinden farklı.
Yuvarlak Dünya’ya ilk kanıt 2000 yıl önce gelmişti
Dünyanın yuvarlaklığını belirlemek için en iyi belgelenmiş yöntemlerden birinin ilk olarak 2000 yıl önce eski Yunanlılar tarafından yapıldığı düşünülüyor. Eski Yunanlılar, birbirinden yüzlerce kilometre uzakta farklı yerlere çubuklar koydular ve gün boyunca aynı saatlerde oluşan gölgeleri karşılaştırdılar.
Güneşin bir yerde tam tepedeyken gölge olmadığını, ancak başka bir noktada gölge oluşturduğunu buldular.
Dünya düz olsaydı, Güneş’e karşı aynı açıda olacaklarından dolayı, her iki çubuk da aynı gölgeyi (veya gölgenin olmadığını) gösterirdi. Eski Yunanlılar Dünya’nın kavisli olması sebebiyle gölgelerin farklı olduğunu fark ettiler.
Daha sonra Dünya’nın çevresini hesaplamak için bu açılardaki farkı kullandılar ve bugün doğru olduğu bilinen değerin yüzde 10’u içinde bir sayıya ulaşmayı başardılar.
İsviçre merkezli ekip, Sosyal Bilimler Araştırma Ağı tarafından bir çalışma raporu olarak yayınlanan yeni çalışmada, bunun doğru olup olmadığını kontrol etmenin başka bir yolunu bulmak istedi.
Dr. Wolf yaptığı açıklamada “İstatistik, bir dizi tartışmalı soruyu yanıtlamak için ideal bir yöntemdir” dedi ve devam etti: “Tamamen matematiksel bir bilimdir ve temel fiziksel varsayımlara veya ideolojik paradigmalara bağlı değildir.” Küresel Dünya modelinin dayandığı kanıtların çoğunun meslekten olmayan kişiler tarafından erişilebilir olmadığını, bu nedenle komplo teorilerinin ortaya çıkmasının şaşırtıcı olmadığını da sözlerine ekledi.
Perth, Avustralya ve Hong Kong, Çin gibi bir boylam çizgisi üzerindeki iki şehir arasındaki mesafeler, Dünya’nın bir küre veya bir disk olduğuna inansanız da aynıdır. Ayrıca, iki şehir arasındaki uçuşun süresi de tartışılamaz bir veridir.
Bu nedenle ekip, bir boylam çizgisinde iki şehir arasındaki mesafe verildiğinde doğru uçuş süresini veren bir model oluşturdu. Daha sonra, Perth ve Port Louis, Mauritius gibi doğu-batı hattı boyunca iki şehir arasındaki mesafeyi girdiler. Düz Dünya ve Küresel Dünya modellerinin gezegenin şeklini yorumlama şekli nedeniyle, bu şehirler arasındaki mesafe, modeller arasında farklılık gösteriyor.
Dolayısıyla bu, Dünya’nın gerçekten yuvarlak olduğunun kanıtlarından bir başkası olarak karşımıza çıkıyor.
Yazarların belirttiği üzere, “Dünya düz olsaydı, Perth-Mauritius (yolculuğu), Perth-Hong Kong (yolculuğunun) iki katı kadar uzun sürerdi, ki öyle değil.”
Fiziksel ölçümler ve ulaşılamaz derecede karmaşık hesaplamalarla belirlenen Küresel Dünya modeline göre, gezegenimiz π/20.000 km’lik bir eğriliğe sahip. Araştırma ekibi, ilk modele benzer bir modelden, bununla hemen hemen aynı bir değer elde etmek için doğu-batı hattındaki şehirler arasındaki tartışılmaz uçuş sürelerini kullandı.
Dr. Wolf şunları söyledi: “Dünyanın eğrilik değeri, lise matematik bilgisi, klasik istatistiksel araçlar ve halka açık verilerle yetinen bir yöntem kullanılarak ilk kez belirlenebiliyor.”
Kaynak: Chip