Mauna Loa yanardağı, 38 yıl sonra tekrar gürlemeye başladı. Dünyanın su altında olmayan en büyük yanardağı, Kuzeydoğu Çöküntü Kuşağı’na geçmeden önce Moku’āweoweo‘dan (zirvedeki kaldera) akan lavla patladı. Mauna Loa, Hawaii Adası’nı oluşturan beş yanardağdan biri ve son yıllarda can kaybına neden olmasa da nüfus merkezleri için büyük bir risk olarak görülüyor.
Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları (USGS) tarafından yapılan ilk açıklamada, “27 Kasım 2022 Pazar günü saat 23:30 civarında, Hawai adasındaki Mauna Loa yanardağı patlamaya başladı” denildi.
Saatler sonra, patlama Moku’āweoweo’dan Kuzeydoğu Çöküntü Kuşağı’na geçtiğinde açıklama güncellendi. USGS, o zamandan beri doğrulanan çatlaktan lav akışının herhangi bir topluluğu tehlikeye atmadığını vurgulayarak yakın izlemeye devam etti.
Ancak rüzgar sebebiyle insanların bulunduğu bölgelere zehirli gazlar, ince kül ve hatta “Pele’nin saçını” getirebileceğine dair endişeler bulunuyor. Pele’nin saçı (adını Havai volkan tanrıçası Pele’den alıyor), genellikle lavların ince teller halinde soğuduğu lav çeşmelerinde veya çağlayanlarda oluşan bir tür volkanik cam. Çok kırılgan ve çok keskindir ve küçük kırık parçalar deriye girebilir.
USGS’nin en son güncellemesi, çoğu birkaç metre boyunda olan birkaç lav çeşmesinden bahsediyor. Bunların en uzunu 60 metre yüksekliğe çıkabiliyor. Yukarıdaki iki yarıktan gelen lav akıntıları yokuş aşağı hareket ediyor. Patlamanın ardından volkandaki lav seviyesi düştüğü için bu iki akış şimdilik durdu. Şu anda üçüncü bir çatlaktan bir akış daha var ve daha fazla çatlaklar açılabilir, ancak patlama yanardağın sadece Kuzeydoğu kısmında gerçekleşiyor gibi gözüküyor.
USGS yaptığı açıklamada “Moku’āweoweo kalderasında aktif lav yok ve Güneybatı Yarık Bölgesi’nden püsküren lav yok. Kuzeydoğu Rift Bölgesi dışında herhangi bir patlama faaliyeti beklemiyoruz. Şu anda hiçbir mülk risk altında değil. Patlayan çatlak fıskiyelerinden ve lav akıntılarından görünür bir gaz bulutu var ve bu duman öncelikle Kuzeybatıya doğru ilerliyor” dedi.
Mauna Loa, deniz seviyesinden 4.170 metre yüksekliğe kadar çıkıyor, ancak okyanusun dibinden yüksekliği dikkate alınırsa Everest Dağı’ndan daha yüksek. Su altı volkanları da dahil edildiğinde, kütle ve hacim olarak ikinci büyük volkan. İlk sırada ise Tamu Masifi yer alıyor.
Mauna Loa en son 1984’te, 25 Mart ile 15 Nisan arasında neredeyse bir ay boyunca patlamaya devam etmişti.
Kaynak: Chip