Ülkemizde ve dünyada gerçekleşen depremlerin konumları, büyüklüklerini ve ardıl etkilerini ölçümlemek için pek çok sistem kullanılır. Elde edilen veriler, hemen herkesin anlayacağı bir şekilde Kandilli Rasathanesi gibi kaynaklar tarafından paylaşılır. Deprem anında ve hemen sonrasında bilgi ihtiyacını karşılayan bir değer kanal sosyal medya ve çeşitli internet siteleri olur. Zira sosyal medya paylaşımları, haber sitelerinden daha hızlı şekilde kullanıcıya ulaşır.
Türkiye’nin en çok tıklanan sitelerinden birisi olan Ekşi Sözlük de aslında sosyal medya platformları arasına dahil edilebilir. Ülkemizde ya da yurt dışında gerçekleşen hemen her deprem hakkında Ekşi Sözlük’te anında bir başlık açılır, depremler çoğu zaman Twitter paylaşımlarından ve haliyle haberlerden önce Ekşi Sözlük akışında yerini bulur. Hatta sözlük içerisinde yazarların canlı birer sismografi cihazı oldukları şakası bile yapılıyor.
Ekşi Sözlük yazarlarının sismografideki başarısı bilimsel araştırma konusu oldu. Sonuçlara göre Ekşi Sözlük, deprem anında en güvenilir kaynaklardan birisi:
İtalya’daki Trieste Üniversitesi’nde doktora eğitimi gören Deniz Ertuncay'ın, ,'Türkiye'de web tabanlı makro sismik yoğunluk çalışması: Ekşi Sözlük' isimli bilimsel makalesini yayınlandı. Çalışmanın sonuçlarına göre Ekşi Sözlük, makro sismik yoğunluk açısından Türkiye’deki depremler için en güvenilir kaynaklardan birisi.
Depremin merkez üssüne nokta koyup çevresine daireler çizdiğinizde oluşan şekil, makro sismik yoğunluk hakkında bize bilgi veriyor. Merkezden uzaklaşıp daha büyük daireye gittikçe hissedilen sarsıntı azalıyor. Ekşi Sözlük ise burada devreye giriyor ve örneğin “16 Temmuz 2020 İzmir depremi” başlığı altında Türkiye’nin hemen her yerinden yazarlar bilgi paylaşıyor. Sözlüğün yapısı gereği önceden belirlenmiş olan bu format sayesinde, aslında depremin hangi bölgelerde hissedildiği bilgisi anlık olarak, doğrudan kullanıcıdan geliyor ve diğer kullanıcılarla paylaşılıyor.
Bir başka deyişle İzmir’de gerçekleşen depremin Bursa’da da hissedildiği bilgisi, diğer sosyal medya sitelerinde olduğu kadar -hatta çoğu zaman daha da hızlı şekilde- Ekşi Sözlük’te de paylaşılıyor. Böylece sözlüğe girenler, deprem hakkındaki en son bilgilere, hissedildiği coğrafyanın genişliği hakkında bir fikre sahip oluyorlar. Bilgiler doğrudan o bölgede yaşayan kullanıcılardan, sadece o depreme özel bir başlık altında toplanınca Ekşi Sözlük’ün deprem bilgisi konusunda da güvenilirliği artıyor.
Deniz Ertuncay’ın araştırmasıyla, bugüne kadar internet kullanıcılarının aslında bildiği bir gerçek olan “Deprem bilgisini Ekşi Sözlük’ten alma” alışkanlığı bilimsel bir değer kazanıyor. Ekşi Sözlük ise makro sismik veriler açısından Türkiye’nin en güvenilir bilgi kaynaklarından birisi haline geliyor.
Kaynak: Webtekno