Google, 25’inci Yaşını Kutluyor: İşte Dünyayı Değiştiren Arama Motorunun Hikâyesi

Bugün hem ABD merkezli teknoloji devi Google hem de biz sıradan internet kullanıcıları için önemli bir gün. Bunun nedeni, Google’ın 25. yaşını kutluyor olması. İnternetin bugünkü hâle gelmesinde önemli bir rol oynayan Google, 1998 yılında Larry Page ve Sergey Brin tarafından kurulmuştu. Bugün Google’a girip bir şeyler arattıysanız, konuyla ilgili bir Doodle oluşturulduğunu da görmüşsünüz. 

Gelin sizlerle bir zaman yolculuğuna çıkalım ve Google’ın bu 25 yıllık süreçte neler yaşadığına hep birlikte bakalım.

İşte Google’ın 25. yıl dönümü için hazırlanan Doodle

Aslına bakacak olursak Google’ın gerçek kuruluş tarihi 4 Eylül 1998. Ancak şirket, 2005 yılında bir karar aldı ve 27 Eylül tarihini resmî doğum günü olarak kabul etti. İşte o günden beri de her 27 Eylül, Google’ın doğum günü olarak kutlanıyor. 

O dönemler üniversitede öğrenci olan Larry Page ile Sergey Brin, Google’ı bir araştırma projesi olarak hayata geçirmişlerdi. Dünyanın en ünlü arama motorunu ilk aşamada “BackRub” olarak adlandıran ikili, daha sonra 10 üzeri 100 anlamına gelen googol tabirini değiştirip, Google olarak arama motoruna dahil etmişti. Bu arada; aslında o yıllarda farklı arama motorları çoktan vardı ancak “PageRank” sistemi, Google’ı benzersiz kılmıştı. Bir arama motoru artık bir internet sitesini 0-10 arası puanlıyor ve bu puana göre sıralıyordu.

Google’da yapılan ilk arama “Stanford Üniversitesi”ydi

Larry Page ile Sergey Brin, tahmin edebileceğiniz üzere Google arama motorunu kullanan ilk isimlerdi. O yıllarda sınırlı sayıda internet sitesinin bulunduğunu bilen mühendislerin yanıt alabilmek için yaptıkları ilk arama, “Stanford Üniversitesi” idi. O yıllarda öğrenci olan Google kurucuları, ilk önce kendi üniversiteleri ile ilgili arama yapmışlardı. Bu arada; tarihin ilk Google aramasının günü ve saati bugün bile tam olarak bilinmiyor. Mühendisler, o yılları tam olarak hatırlayamıyorlar.

Görsel aramaları ilk kez 2001’de etkinleştirildi: Hem de Jennifer Lopez sayesinde!

Google kurucuları, çiçeği burnunda arama motorunda yapılan aramaları incelemeye başladılar. 2020 yılında internete erişebilen kullanıcılar, o dönem en çok Jennifer Lopez araması yapmışlardı. Ancak bu aramaların temel nedeni ünlü şarkıcının kendisi değil, Grammy Ödülleri’nde giydiği kıyafetti. Bu da mühendislere ilham kaynağı oldu ve Google Görseller, 2001’de aktif edildi.

2001 yılında sadece Google Görseller ile tanışmadık. Artık “Yazımı düzeltilmiş şu sorgu için sonuçları görüyorsunuz” şeklinde gördüğümüz ancak hepimizin aklına “Bunu mu demek istediniz?” ifadesiyle kazınan düzeltme özelliği de 2001 yılında kullanıma sunulmuştu. 

11 Eylül ise yeni bir özelliğin kullanıma sunulmasını sağladı: Google Haberler

ABD tarihinin en büyük terör saldırılarından bir tanesinin yaşandığı 11 Eylül, Google için yeni bir dönemin başlamasını sağladı. Google Haberler üzerine çalışmaya başlayan ekip, 2002 yılında internet haberciliğinin temellerinin atılmasını sağladı.

2004’te, Google’ın otomatik tamamlama özelliği ile tanıştık

Kelimenin tam anlamıyla “internetin kitabını yazan” Google, popülaritesi arttıkça ciddi atılımlar yaptı. Onlardan bir tanesi de 2004 yılında gerçekleşti. Google’da aranan terimler için otomatik tamamlama özelliği kullanıma sunuldu. Kullanıcıların internet ve arama motoru kullanım deneyimi bu hamleyle kolaylaşmıştı. Tüm bunlar yaşanırken, Google’ın arama hacmi çoktan milyarları geçmişti. Elbette internet erişimi artmış, Google başlı başına internetin kendisi haline gelmişti. Google’ın yenilikçi özellikleri ve alışkanlıklar, şirketin rakiplerine aman vermemesini sağlıyordu.

Yıllar geçiyor, Google her gün yeni bir özellik duyuruyordu: 2006’da Google Çeviri ve Google Trendler geldi!

2004’te otomatik tamamlama özelliğini kullanıcılarla buluşturan Google, bundan sadece birkaç yıl sonra ise Google Çeviri ve Google Trendler hizmetlerini duyurdu. Google Çeviri, ilk aşamada sadece İngilizce – Arapça arasında kullanılabiliyordu. Şimdilerdeyse yerel diller bile Google Çeviri kapsamında kullanılabiliyor. Google Trendler ise pek çok içerik üretici için hayati önem arz eder hâle geldi.

Google aramaları, 2011 yılında çağ atladı: Artık görselle arama yapabiliyorduk

Google’da arama yapmak isteyen kullanıcılar, 2011 yılında eşi benzeri görülmemiş bir deneyim yaşamaya başladılar. Artık bir görsel üzerinden internet araması yapmak mümkün olmuştu. Şimdilerde bu hizmet aşırı gelişmiş durumda. 2017’de kullanıma sunulan Google Lens ile çeviri yapılabiliyor ve hatta görüntü ile aradığınız bir ürünü anında satın alabiliyorsunuz. Nereden nereye…

Yapay zekâ ise 2018’dan beri hayatımızda

Yıllar boyunca sürekli olarak yeni özelliklerle güncellenen Google Arama, 2018 yılında da yapay zekâ ile desteklenmeye başladı. Google mühendisleri, BERT adını verdikleri yapay zekâ modeli ile internet aramalarını büyük oranda değiştirdi. Google’da yapılan aramalar artık bağlamlarına göre sonuçlar göstermeye başladı. Şimdilerde ise Google Arama için artık genel olarak yolun sonuna gelmiş durumdayız. Google Bard, ilerleyen yıllarda Google Arama’nın yerine geçecek…

Google’ın logosu yıllar içerisinde böyle değişti:

Google’ın logosuyla ilgili bir paylaşım, şirket CEO’su Sundar Pichai‘den geldi. Geçtiğimiz saatlerde bir paylaşım yapan Pichai, “25. doğum günün kutlu olsun Google. Ürünlerimizi kullanan ve yenilikleri sürdürmemiz için bizi zorlayan herkese ve tüm Google çalışanlarına teşekkür ederiz!” ifadelerini kullandı.

Kaynak: Webtekno