İspanyol Arkeolog’un Keşifleri Sahte Çıktı; Maceranın Sonu Hapiste Bitti

İspanyol bir arkeolog, aralarında modern yapıştırıcı ile birleştirilmiş çömlekler ve 17.yy filozoflarına referanslar içeren tarihi yazılar da dahil olmak üzere pek çok keşfinin sahte olması ile suçlanıyordu ve bu suçlama hapis cezası ile sonulandı. Eliseo Gil, geçtiğimiz hafta dolandırıcılık ve belge sahteciliği suçları ile Bask başkenti Vitoria-Gasteiz’de mahkemede 2,5 yıllık hapis cezasına çarptırıldı. Suç ortağı Rubén Cerdán da suçlardaki rolü için 15 aylık ceza aldı. Her ikisinin de ayrıca, kazılara maddi kaynak sağlayan Vitoria Bölge Konseyi’ne 12.500 Euro para cezası ödemesi gerekecek.

Iruña-Veleia vakası olarak bilinen dava 2006 yılına, yani Gil’in Bask Ülkesi’nde Vitoria-Gasteiz şehri yakınlarındaki Roma alanı Iruña-Veleia içerisinde yapılan kazıların başındaki arkeolog olmasına kadar uzanıyor.

Gil, 400 civarı keşfinin arasında İsa’nın çarmıha gerilmesinin bilinen en eski gösterimi olan üçüncü yüzyıl çömleği, Bask dilinin bilinen en erken örneklerinden birkaç yüz yıl öncesinde yazılı bir grafiti içeren eski bir çömlek ve Mısır kraliçesi Nefertiti‘nin isimleri kazınmış hayvan kemikleri ile hem hiyeroglif hem de Latince yazılar içeren çömlekler bulunuyordu. Bütün bu bulgular ile beraber Bask Ülkesi, antik tarihin ön saflarına yerleşiyor ve Roma Hristiyanlığı ile Antik Mısır’a derin bağları olan canlı bir kültürel geçiş bölgesi olduğu düşüncesi ortaya çıkıyordu.

Ancak bu hikayedeki çatlaklar hızlı bir şekilde ortaya çıkmaya başladı. Gil’in bulgular hakkındaki ilk basın açıklamasını vermesinin ardından tarihi Bask uzmanı ve UPV’de Indo-Avrupa dil bilimi profesörü olan Joaquin Gorrochategui, buluşlar hakkında sorular sormaya başladı ve şüphelerini Álava Arkeoloji Müzesi’ne açıkladı.

Yapılan pek çok tartışmanın ardından, bu bulguların sahte oldukları 2008 yılında bir uzman komitesi tarafından kanıtlandı. Bağımsız uzmanlar, bazı eserlerin tamamen saçma olacak kadar bariz yanlışlar içerdiklerini söylediler. O sırada The Guardian tarafından bildirilene göre bazı çömlekler modern yapıştırıcılarla bir araya getirilmişti ve bazı yazılarda yazım hataları, var olmayan tanrıların isimleri bulunuyordu ve hatta ‘tarihi’ yazılardan birinde 17.yy Fransız filozofu René Descartes‘a referanslar yapılıyordu. Ayrıca İsa’nın çarmıha gerilmesinin çizimi de “RIP” (Rest In Peace – huzur içinde uyu) kısaltmasını içeriyordu ve o dönemlerde bu kısaltma kullanılmıyordu.

Gil’in neden bu dolandırıcılığa kalkıştığı net olarak bilinmiyor ancak Iruña-Veleia vakasının arkasındaki finansal durum ve politika hakkında tahminler yapmak zor değil.

Kaynak: Chip