Alpha, Beta, Delta, Delta Plus koronavirüs varyantları ile mücadelemiz sürerken karşımıza bir de Lambda varyantı çıktı. Maalesef bu sefer durum biraz daha endişe verici çünkü Lambda varyantı hakkında bilim insanlarının yaptığı çalışmalar net bir sonuç vermiyor. Bunun en büyük nedeni bu varyantın daha önceki koronavirüs varyantlarına göre çok daha karmaşık bir yapıya sahip olması.
İngiltere, Güney Afrika, Brezilya ve Hindistan’da ortaya çıkan yeni koronavirüs varyantları çoğu zaman basit bir mutasyon geçiriyor ve bu değişim, bilim insanları tarafından kolayca çözülebiliyordu. Ancak Lambda varyantı çok daha karmaşık bir yapıda ve maalesef çok daha öldürücü gibi görünüyor. Lambda varyantı nedir, nerede ortaya çıktı, diğer varyantlardan farkı nedir gelin biraz daha yakından bakalım.
Lambda varyantı nerede ve ne zaman ortaya çıktı?
Lambda varyantı bir Latin Amerika ülkesi olan Peru’da ortaya çıktı. İlk kez Nisan 2021 tarihinde tespit edildi. O tarihten itibaren varyantlar üzerinde yapılan çalışmalar gösteriyor ki Peru’da tespit edilen yeni bulaşların %81’ini Lambda varyantı oluşturuyor. Yani karşımızda çok daha bulaşıcı bir mutasyon türü olduğunu söyleyebiliriz.
Lambda varyantı etkileri nelerdir?
Lambda varyantı bulaşması sonucu COVID-19 olan bir kişide normal hastalık belirtileri görülüyor ancak önemli bir fark var, Lambda varyantı ile hasta olan kişiler bu semptomları çok daha ağır yaşıyorlar. Peru yerel basınının haberlerine göre ülkede Lambda varyantı bulaşan her 10 kişiden 1’i hayatını kaybediyor. Bunun anlamı, maalesef virüs çok daha öldürücü.
Santiago’da bulunan Şili Üniversitesi’nde Lambda varyantı üzerinde çalışmalar yapan bir grup bilim insanına göre bu varyant, koronavirüsün başak proteininde gerçekleşen bir mutasyon sonucu ortaya çıktı. Bu mutasyon sayesinde Lambda varyantı karşılaştığı antikorları nötralize edebiliyor yani etkisiz hale getirebiliyor ve kaçarak çok daha hızlı bulaşabiliyor.
Lambda varyantının diğer varyantlardan farkı nedir?
Çok daha öldürücü olmasının yanı sıra %81’lik bulaş oranını değerlendirdiğimiz zaman çok daha bulaşıcı hatta normal koronavirüse göre %60 daha bulaşıcı olan Delta varyantından bile daha bulaşıcı olduğunu söyleyebiliriz. Lambda varyantının diğer bir farkı ise hayatta kalma becerisi.
Lambda varyantı aşı ile aldığımız ya da hastalığı geçirerek kazandığımız antikorları etkisiz hale getirerek kaçma ve hatta saklanma becerisine sahip. Bunun anlamı, aşı olan ve hastalığı daha önce geçirmiş kişiler bile Lambda varyantından etkilenebilir. Yine de aşıların şu an için hala elimizdeki en güçlü silahlar olduğunu hatırlatmakta yarar var.
Ülkemizde Lambda varyantı görüldü mü?
Şu an için Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından yapılmış herhangi bir resmi açıklama olmadığı için ülkemizde Lambda varyantı henüz görülmedi diyebiliriz. Ancak başta Peru’nun komşusu olan diğer Latin Amerika ülkeleri olmak üzere 30’dan fazla ülkede Lambda varyantı görüldüğü biliniyor.
Özetleyelim: Lambda varyantı hakkında tüm bildiklerimiz
- Nisan 2021 tarihinde Peru’da ortaya çıktı.
- Diğer koronavirüs varyantlarına göre çok daha bulaşıcı.
- Diğer koronavirüs varyantlarına göre çok daha öldürücü.
- Antikorlardan kaçabiliyor ve saklanabiliyor.
- 30’dan fazla ülkede görüldü.
- Ülkemizde henüz Lambda varyantı vakası görülmedi.
Nisan 2021 tarihinde Peru’da ortaya çıktı:
Bazı bilim insanlarına göre aslında Lambda varyantı çok daha önce ortaya çıkmış olabilir ancak eldeki verilere göre bahsedebileceğimiz en eski tarih Nisan 2021. Bu tarihten itibaren test edilen yeni vakaların %81’inde Lambda varyantı görüldü.
Diğer koronavirüs varyantlarına göre çok daha bulaşıcı:
Delta ve Delta Plus varyantı, normal koronavirüse göre %60 daha hızlı bulaşıyor. Maalesef yeni karşımıza çıkan Lambda varyantı bu varyantlardan bile çok daha hızlı bulaşıyor. Peru’daki vakaların %81’inin Lambda varyantı olması bu durumu doğruluyor.
Diğer koronavirüs varyantlarına göre çok daha öldürücü:
Normal koronavirüsün hatta Delta varyantının bile öldürme oranı çok yüksek değildi. Ancak Lambda varyantı çok daha yüksek bir öldürme becerisine sahip. Peru yerel basınında yer alan haberlere göre Lambda varyantı kapan her 10 hastadan 1 tanesini hayatını kaybediyor. Maalesef bu oran, bugüne kadar görmediğimiz kadar yüksek bir ölüm oranı.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından paylaşılan dünyada COVID-19 kaynaklı ölüm oranlarına göre Peru, şu an için bu listenin başında görünüyor. Kesin bir şey söylemek zor ancak bu durumun en büyük nedeninin ülkede aylardır görülmekte olan Lambda varyantı olduğu söyleniyor.
Antikorlardan kaçabiliyor ve saklanabiliyor:
Bilim insanlarına göre Lambda varyantı normal koronavirüsün başak proteininde gerçekleşen bir mutasyon sonucu ortaya çıktı. Bu mutasyon sayesinde Lambda varyantı, aşı ile elde edilen ya da hastalık sonrası kazanılan antikorlardan kaçabiliyor ve saklanabiliyor. Dünyada yaygın olarak kullanılan aşıların Lambda varyantı üzerinde nasıl bir etkisi olduğu henüz bilinmiyor.
30’dan fazla ülkede görüldü:
Küçük bir Latin Amerika ülkesi olan Peru’da ortaya çıkan Lambda varyantı, ilk olarak Peru’nun komşusu olan diğer Latin Amerika ülkelerinde görüldü. Hatta çok olmamakla birlikte İngiltere’de bile Lambda varyantı görüldüğü biliniyor.
Ülkemizde henüz Lambda varyantı vakası görülmedi:
Konu hakkında farklı dedikodular olsa da şu an için henüz Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından yapılmış resmi bir açıklama yok. Bu nedenle Lambda varyantı henüz ülkemizde yok diyebiliriz. Ancak dünya genelinde seyahat kısıtlamalarının gevşetiliyor olması bu konuda endişe verici sonuçlar doğurabilir.
Henüz Delta varyantına alışamamışken Peru’da ortaya çıkan Lambda varyantı nedir, etkileri nelerdir, diğer varyantlardan farkı nedir gibi merak edilen soruları yanıtladık ve konu hakkında bilmeniz gereken detayları anlattık. Şu an için ülkemizde görülmeyen Lambda varyantı umarız asla ülkemizin yolunu bulmaz.
Kaynak: Webtekno