Ay’ın ötesinden lazer ışınıyla taşınan ilk video akışı, 31 milyon kilometre uzaklıktan alındı. Ayrıca bu video, ultra yüksek çözünürlüklü olmasının yanı sıra çok sevimli bir mesaj taşıyordu.
İnsanların Güneş Sistemi’ni kolonileştirmesi için aşması gereken teknik zorluklardan bahsederken, gelişmiş iletişim sistemleri aklınıza ilk gelen sorunlar olmayabilir. Ancak, New Horizons’ın Plüton’un kısa bir süreliğine yanından geçtiği uçuşu sırında görüntüleri geri göndermesinin ne kadar uzun bir süre aldığını düşündüğünüzde, hızlı bir iletişim yolu bulmamız gerektiği açık bir şekilde görülebiliyor.
NASA, geçtiğimiz ay, Dünya’dan 16 milyon kilometre uzaklıktaki Psyche görevinde veri iletmek için yakın kızılötesi lazer ışınlarını kullanmanın pratikliğini gösteren bir gösteri gerçekleştirdi.
O sırada NASA Genel Merkezi’nden Trudy Kortes, yaptığı bir açıklamada bu başarıyı “Önümüzdeki aylarda insanlığın bir sonraki dev sıçramasını, insanları Mars’a göndermeyi desteklemek üzere bilimsel bilgi, yüksek çözünürlüklü görüntüler ve video akışı gönderebilen daha yüksek veri hızlı iletişimlere giden yolu açacak birçok kritik […] kilometre taşından biri” olarak tanımlamıştı.
Bilimsel bilgilerin, Psyche uzay aracının aynı adı taşıyan metal açısından zengin asteroit hedefine ulaşmasını beklemesi gerekebilir, ancak videolar gezegenimize geri gönderildi bile. Bu tür bilgileri göndermenin teknik zorlukları çok fazla ve video uzadıkça daha da büyüyor, bu yüzden NASA, denemesini kısa bir video ile yaptı. Bu yüzden, bir kedinin lazer noktasını kovalamasını gösteren 15 saniyelik bir videodan daha uygun bir şey olamazdı.
Eğer merak ediyorsanız, gezegenler arası iletilen bu videonun kedi yıldızının adı Taters’tı. Ayrıca, uzayın etkilerini incelemek için hayvanların geri dönmemek üzere uzay araçlarıyla beraber gönderildiği günlere dönmedik ve Taters’ın kendisi Psyche görevinde değil. Bu video Dünya’da çekildi ve fırlatılmadan önce uzay aracına yüklendi.
NASA Yönetici Yardımcısı Pam Melroy yeni bir açıklamada, “Bu başarı, gelecekteki veri iletim ihtiyaçlarımızı karşılamak için temel bir unsur olarak optik iletişimi geliştirme konusundaki kararlılığımızın altını çiziyor” dedi ve devam etti: “Bant genişliğimizi artırmak gelecekteki keşif ve bilim hedeflerimize ulaşmak için çok önemli ve bu teknolojinin sürekli ilerlemesini ve gelecekteki gezegenler arası görevler sırasında iletişim şeklimizin dönüşümünü sabırsızlıkla bekliyoruz.”
NASA teknolojisinin zirvesinde bile 63 ışık saniyesi uzaklıktan iletim yapmak bazı gecikmeler gerektiriyor. 15 saniyelik kedi-lazer dansının saniyede 267 megabit hızla Dünya’ya ulaşması 101 saniye sürdü.
Video, yakın kızılötesi lazer sinyallerine kodlandı ve Psyche’de taşınan bir uçuş lazer alıcı-vericisi tarafından, onlarca yıldır dünyanın en büyük optik teleskopu olan Palomar Dağı’ndaki Hale Teleskobu’na gönderildi. Yayın indirildi ve Jet Propulsion Laboratory’ye (JPL) iletildi ve burada hem kedi severlere hem de iletişim meraklılarına oynatıldı.
JPL’den Ryan Rogalin, “Milyonlarca kilometre uzaktan iletilmesine rağmen videoyu çoğu geniş bant internet bağlantısından daha hızlı göndermeyi başardı” dedi ve ekledi: “Hatta video Palomar’da alındıktan sonra internet üzerinden JPL’ye gönderildi ve bu bağlantı derin uzaydan gelen sinyalden daha yavaştı.”
Bu gösterim önemli bir adım olsa da, NASA’nın iletişim sorunlarının çözüldüğü anlamına gelmiyor. Uzay aracı Dünya’dan ne kadar uzaklaşırsa (ve hedefinin yörüngesinin en yakın kısmına olan mesafe on ikide birinden daha azsa), mesajın uygun büyüklükte bir teleskopla okunabilmesi için lazeri doğru bir şekilde yönlendirmek o kadar zor olacaktır. Ayrıca mesafe arttıkça, ışık hızında iletiler gönderilse bile, bu süre içerisinde hem gönderen uzay aracı hem de Dünya, lazerin yeniden ayarlanmasını gerektirecek kadar hareket edecektir.
NASA, bu ilerlemenin boyutu hakkında bir fikir vermek için, Magellan’ın Venüs yolculuğunun dört yıllık görevi sırasında toplam 1,2 terabit indirdiğini belirtiyor. 4 Aralık’ta, Taters’ın ilk çıkışına hazırlık olarak Psyche, bazı test çalışmalarında giderek artan hızlarda 1,3 terabit indirdi.
Kaynak: Chip