ÖTV Matrah Düzenlemesi Gerçekten Etkili Olacak mı?

Otomobil satın almak isteyen vatandaşların gözü kulağı, son birkaç haftadır ÖTV’deki matrah düzenlemesindeydi. Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati tarafından duyurulan düzenleme, sıfır araba fiyatlarının ÖTV dilimini düşürecek, böylelikle fiyatların aşağı çekilmesini sağlayacaktı. Yapılan ilk açıklamalarda 1 Aralık tarihi verilmiş olmasına rağmen bugün sürpriz bir gelişme yaşandı ve ÖTV düzenlemesi, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Düzenlemeden sonraki fiyat listelerini incelediğimizde, bazı modellerde fiyat düşüşlerinin olduğunu görüyoruz. Örneğin Fiat Egea‘nın baz modeli 365.300 TL’ye, Renault Clio‘nun baz modeli ise 75 bin TL düşüşle 373.000 TL seviyelerine kadar geriledi. Peki bu fiyatlar kalıcı olacak mı? Vatandaş ne yapmalı? Bu içeriğimizde hem matematik yapıp hem de uzman görüşü alıp, birkaç ay sonra neler yaşanacağına yönelik en tutarlı tahminleri ortaya koyacağız.

ÖTV matrah düzenlemesi sıfır otomobil pazarını rahatlatacak mı?

Mevcut verilere baktığımızda, sıfır otomobil fiyatlarının bir nebze de olsa düştüğünü görüyoruz ki bu durum, en azından bugün için iyi bir şey olabilir. Peki bu durum pazarda rahatlamaya yol açar mı? Sorularımızı yönelttiğimiz deneyimli otomobil gazetecisi Ahmet Çelik, pazarın rahatlayıp rahatlamayacağına ilişkin şu ifadeleri kullandı: Hiçbir şekilde uzun soluklu ve tüketiciyi rahatlatıcı bir uygulama değil. Tam bir dağ fare doğurdu denebilir.

Peki neden fiyatların düşmesi bir uzman için iyi bir şey değildi? Rakamlar üzerinden konuşan Ahmet Çelik; “Türkiye’de satılan 1.300 adet sıfır araçtan sadece 96 tanesi düzenlemeden etkilendi. Bunun sonucunda yüzde 5 ila yüzde 17 arasında değişen, ortalamada yüzde 9 olan fiyat düşüşü oldu. Türkiye’deki en ucuz otomobil, düzenleme sonrası 282 bin TL’den satın alınabiliyor.” ifadeleriyle düzenlemenin pek de etkili olmadığını açıklamış oldu…

Peki yakın zamanda yeniden fiyat artışları görmeye başlayacak mıyız?

Türkiye’de satış yapan otomobil markalarının çok büyük bir bölümü, fiyat listelerini aylık olarak güncelliyorlar. Bu da genel olarak her ayın ilk günlerine denk geliyor. 1 Aralık’taki durumun ne olacağını kestirmek zor ancak Ocak 2023’e baktığımız zaman, fiyatların yeniden yükselişe geçmesinin kaçınılmaz olduğunu görüyoruz. Tamam da fiyatlar niye yükselecek ki? Hemen açıklayalım.

Otomotiv dünyası dolara endekslidir. Örneğin Fiat Egea. Evet, bu otomobil Türkiye’de üretiliyor ancak üretim için gereken ham maddeler Türkiye’de mevcut değil. İşte tam da bundan kaynaklı olarak, dolar/TL paritesinin otomobil fiyatlarını doğrudan etkileyeceğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Bulunduğumuz pozisyonda ise doların yükseleceğini zaten biliyoruz. “Nereden biliyorsunuz?” dediğinizi duyar gibiyiz. Hemen bunu da açıklayalım.

Doların yükseleceğini biz değil, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) söylüyor!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), daha birkaç gün önce Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarını paylaştı. Paylaşılan verilere baktığımızda, yıl sonu için dolar/TL paritesinin 19,54 olacağı tahmin ediliyor. Bugünün dolar kuruna baktığımızda ise 1 dolar 18,63’ten işlem görüyor. Yani dolar, yüzde 5 civarında daha değerlenecek ve bu durum, elbette otomobil fiyatlarına yansıyacak. Basit bir örnek vermek gerekirse, tahminler doğru tutarsa bugün 365.300 TL değerinde olan Fiat Egea, 1 Ocak 2023’e kadar 18.265 TL daha zamlanacak ve 383.565 TL’ye ulaşacaktır. Matrah düzenlemesinin Fiat Egea’ya 72.600 TL indirim olarak döndüğünü göz önünde bulundurursak, düzenleme kaynaklı fiyat düşüşünün en fazla 4 ay kadar dayanabileceğini söyleyebiliriz. 

“Düşen fiyatlar, birkaç ay içerisinde eskiye döner”

Yaptığımız matematik, Ahmet Çelik tarafından da doğrulanmış durumda. “İndirim olarak görülen fiyatların, euro ile doların yükselmesi ve olası yeni yıl zamlarıyla birkaç ay içinde geri döneceğini düşünüyorum.” diyen Çelik, çarpıcı bir gerçeği de dile getirdi. “Araç bulma sıkıntısı hala devam ediyor ve 2023’te de devam edecek. Fiyatı inen her aracı bulamayacağımız da bir gerçek.” ifadelerini kullanan deneyimli gazeteci, pek de umutlanmamamız gerektiğini belirtmiş oldu.

İkinci el piyasası ne olacak?

Herkes sıfır araba peşinde değil. Biz bunu da göz önünde bulundurarak ikinci el piyasasını neler beklediğini de sorduk. Ahmet Çelik’in ikinci el piyasası ile ilgili açıklaması şöyle oldu: İkinci el pazarında sıfırda olduğu gibi bir fiyat gerilemesi olmaz. Esnaf ikinci el araçları zaten yüksek fiyattan aldığı için sıfırdaki gibi çok büyük fiyat gerilemeleri yapmaz. Önümüzdeki bir ay içinde yüzde 1-1,5’luk bir gerileme olur. Ama o da sonrasında eskiye dönecektir…

Son olarak; Ahmet Çelik, otomotiv pazarında veri analizleri yapan Cardata’nın servis ettiği fiyat listesini de bizlerle paylaştı. Buradaki bağlantıyı kullanarak ulaşabileceğiniz listede, matrah düzenlemesi nedeniyle fiyatı düşen tüm otomobilleri birlikte görebilirsiniz.

Kaynak: Webtekno