“Yanlışlıkla” jet uçuran mühendis: Walter “Taffy” Holden’ın acayip hikayesi

Hemen hepimiz işimizde çalışırken hata yapmışızdır. Neyse ki bu hataların çok büyük bir kısmı, ölümden ucu ucuna kurtulmak ve bu sırada havacılık camiasının bir efsanesi haline gelmek gibi bir senaryoyla sonuçlanmıyor. Ancak, 1966’daki ünlü bir uçuş ile Walter “Taffy” Holden’ın başına gelen tam olarak buydu.

Bir mühendis olan Holden, 1943’te üniversiteye gitmek için askeri okul öğrencilerine katıldı ve makine mühendisliği derecesi aldı. DHC-1 Chipmunk adlı pervaneli bir uçakta eğitim aldığı sırada küçük, tek motorlu uçakları kullanma konusunda küçük bir deneyim kazandı.

Holden pilotluk yeteneğini kazanmış olsa da, kariyerine mühendis olarak devam etti ve 1966’da RAF Lyneham’daki Kraliyet Hava Kuvvetlerinin (RAF) 33 Nolu Bakım Biriminin komutanı oldu. Ancak küçük, yavaş ve basit uçaklarla kazandığı deneyim, onu neslin en hızlı jet avcı uçaklarından birini uçurmaya hazırlamamıştı.

Holden’ın birimi, birinci sınıf jet avcı uçağı English Electric Lightning F.1’in bakımını yapıyordu. İki devasa motorla çalışan ve Mach 2’ye (2.470 km/s) kadar çıkabilen hızlarda düz hatlarda seyahat etmek için üretilen Lightning, inanılmaz bir mühendislik harikasıydı. Süpersonik jetlerin arkasında görülen ateş huzmelerini çıkartan art yakıcı motorlara sahipti ve süpersonik uçuşları sürdürmek için bu art yakıcılara ihtiyacı olmayan ilk jetti.

Taffy, tarihe geçen o gün jet üzerinde çalışıyordu ve uçak hızla döndüğünde meydana gelen bir elektrik problemini kopyalamaya çalışıyordu. Biraz hız vermek için kokpite girdi, ancak bu sırada o kadar çok hızlandı ki, art yakıcıları çalıştırdı ve pistte hızla aşağı inen bir güç dalgalanmasına neden oldu.

Walter “Taffy” Holden

Bu sorun sadece motorları kapatarak çözülebilecekmiş gibi gözükebilir. Ancak söz konusu jetin art yakıcılar devreye girdikten sonra gaz kelebeğinde kilitleri bulunuyordu ve Taffy bunların nasıl serbest bırakılacağı konusunda eğitim almamıştı. Şans eseri bakımdan önce biri ona bunun nasıl yapılacağını söylemişti ama çok hızlı gidiyordu ve önündeki başka bir uçaktan kaçınması gerekiyordu. Çok hızlı gerçekleşen bu karar anında havalanmayı seçti.

Kaskı olmayan, jeti gerçekten nasıl uçuracağını bilen biriyle iletişim kuramayan ve iniş takımları aşağı konumda kilitli olan Taffy, pisti hızla geçti ve yerden ayrılmadan önce diğer uçaklara çarpmaktan kıl payı kurtuldu. Acil fırlatmayı devreye sokmaya çalıştı ama fırlatma koltuğu servis modundaydı ve bu yüzden içeride sıkışıp kaldı.

Motorları devre dışı bırakmayı başardı ve jeti döndürerek farklı bir piste inmeye çalıştı. İlk deneme iyi gözükmediği için Taffy inişi iptal etti ve daha sonra ikinci denemeyi de iptal etti.

Sonunda, doğru açıyla gelmeyi ve yere inecek kadar yavaş gitmeyi başardı, ardından “taildragger” (kuyruk sürten) adlı bir manevra kullanarak uçağın kuyruğunu piste çarptı. Bu manevra Lightning için ideal olmasa da, tek kişilik uçaklardan bunu öğrenmişti. Taffy dışarı çıktı ve bildirildiğine göre “çok üzgünüm Efendim” diyerek özür diledi.

Uçak onarıldı, hizmete geri döndü ve şimdi Duxford’daki İmparatorluk Savaş Müzesi’nde tamamen sağlam bir şekilde duruyor.

Taffy’nin kendisinin ve uçağın çıkarlarına en uygun şekilde hareket ettiği tespit edildi ve yıllar sonra emekli olana kadar RAF’ta görev almaya devam etti. 2016’da 90 yaşında hayatını kaybetti ve yanlışlıkla jet uçuran bir mühendisin gülünç ve çok sevilen bu hikayesini geride bıraktı.

Kaynak: Chip