Yerli koronavirüs aşısında ilk deneme yapıldı!

Ankara Onkoloji Hastanesi bünyesinde geliştirilen yerli koronavirüs aşısının testleri başladı. TÜBİTAK ortaklığı ile Faz-1 deneme sürecine girilen aşının ilk doz uygulanması gerçekleştirildi. İlk etapta 36 kişinin Faz-1 sürecinde aşılandığı denemede Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal gönüllüler arasında yer aldı.

Bakan Varank, VLP aşısının ilk dozunun ardından açıklamalarda bulundu:

“Normalde bu çalışmalar 27 Mart’ta başladı. 36 gönüllü ile başladı. Biz de Hasan Mandal hocamızla beraber biraz ısrarlı bir şekilde bu çalışmaya katılmış olduk. Ocak 2020 tarihinde biz COVID- 19 Türkiye Platformu olarak hocalarımızı toplamıştık. Türkiye’de bütün aşı ve ilaç çalışması yapan hocalarımıza ‘Türkiye bu pandemiyle ya da bu virüsle mücadelede neler yapabilir?’ diye kendileriyle toplantı yapmıştık. Ve o toplantıda bazı hocalarımız Türkiye’de aşı üretme kabiliyeti olduğunu, bunu başarabileceğimizi, hocalarımızın ve tesislerin olduğunu, bunu yapabileceğimi söylemişlerdi. Ve bir hocamız şunu demişti; ‘Sayın bakanım siz bize destek verin, önümüzü açın, aşımızı üretelim.’ İlk biz kendimize vuracağız. O gün biz Hasan Hoca’yla söz verdik. Yeter ki bilim insanlarımız bu aşıyı üretme noktasına gelsin. Sizinle beraber biz de gönüllü olduk. İşte bugün o gönüllülük sözümüzü yerine getiriyoruz. VLP aşısı yani virüs benzeri parçacıklar aşısı dünyada çok inovatif kabul edilen bir aşı türü. Şu anda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) listesine göre dünyada 4 tane klinik aşamaya yani insan çalışmalarına geçmiş VLP aşı adayı var. Tabi burada İhsan ve Mayda Hocalarımızın geliştirdiği bu aşının dünyadakilerden farklı özellikleri var. Bu aşı adayımız virüsün 4 proteinini de dikkate alarak tasarlanmış bir aşı adayı. Dolasıyla çok inovatif bir aşı adayı olduğuna biz inanıyoruz. Neticelerinin de çok farklı ve dünyadakilerden de etkin olacağına biz inanıyoruz”

Orta Doğu Teknik Üniversitesinden Prof. Dr. Mayda Gürsel ile Bilkent Üniversitesinden İhsan Gürsel çiftinin ortak projesi sonucu geliştirilen VLP aşı adayının insan denemeleri, 18 artı 18’lik biri düşük, diğeri yüksek doz olmak üzere iki gruba uygulanıyor. Her 2 grubun 6’sı plasebo. Yani içinde aktif ya da etken bir madde bulunmayan enjeksiyonlardan oluşuyor.

Varank ve Mandal dışındaki gönüllülerin isimleri gizli tutuluyor. Aşıyı uygulayan sağlık personeli de uygulanan kişideki enjeksiyonun içeriği hakkında bilgi sahibi olamıyor. Gürsel çiftinin inovatif aşı adayının haziranda Faz-2’ye, ağustosta da Faz-3’e geçmesi planlanıyor. Yerli VLP aşı adayının Faz-2 çalışması, İngiliz varyantına göre hazırlandı.

VLP tipi aşılarda, geliştirilen virüs benzeri parçacıklar, virüsü enfeksiyon oluşturmayacak şekilde taklit ediyor. Bu parçacıklar, bağışıklık tepkisi uyandırırken hastalığa da neden olmuyor.

Gürsel çiftinin geliştirdiği aşı adayının başka bir özelliği de diğer VLP aşılarından farklı olarak bu platformda virüsün 4 yapısal proteini de aşı antijeni olarak kullanılıyor. Bu yönüyle dünyada klinik insan denemeleri fazına giren bir aşı adayı bulunmuyor.