100 Yıldır Çözülemeyen Problemi Çözüp 1 Milyon Dolarlık Ödülü Reddeden Dâhi Matematikçinin Mütevazı Yaşamı

Hepimiz toplum tarafından bilinen, saygınlık kazanmış ve sevilen biri olmayı isterken bazılarımız ise başarılarına rağmen soyutlanmayı tercih ediyor. 

Toplumun önünde olmamayı tercih eden isimlerden biri de yıllardır çözülemeyen “Poincaré Varsayımı”nı kanıtlayan ve matematik dünyasında çığır açan Grigori Perelman.

Not: Diğer Milenyum Soruları’nı içeriğin sonundaki ilgili içerikte bulabilirsiniz.

Poincaré Varsayımı nedir?

Poincaré Varsayımı, 3 boyutlu bir küre şeklinin herhangi bir şekilde deforme edilerek, yani büzülerek veya gerilerek, bir topolojik küre şekline dönüştürülebileceğini öne süren bir matematiksel iddiadır. 1904 yılında Fransız matematikçi, fizikçi ve filozof Henri Poincaré tarafından ortaya atılmıştır.

Yıllarca kanıtlanamadığı için Clay Matematik Enstitüsü “Milenyumun Sorusu” olarak bu varsayımı paylaştı ve doğruluğunu kanıtlayabilene ödül vereceğini açıkladı. 

2000’li yılların başında paylaştıkları bu varsayım için belirledikleri ödül ise matematik alanının Nobel Ödülü olarak görülen Fields Ödülü ve 1 milyon dolardı.

2002 yılında ise Grigori Perelman isimli matematikçi, Poincaré Varsayımı’nı kanıtladı.

Perelman, varsayımı kanıtlamakla kalmadı aynı zamanda da 33 sayfalık çözümünü erişime açık bir bilimsel arşiv sitesi olan “Arxiv.org”da yayınladı fakat “Ben ünlü olmak istemiyorum. Teşhir edilecek bir sirk maymunu değilim. Altı üstü bir soru çözdüm ve bu kadar büyütülmesi ilginç.” diyerek ödülleri reddetti.

Ayrıca çözümünün internette yayılmasının ardından, katıldığı davetlerde çözümde Richard Hamilton’un çalışmalarından faydalandığını dile getirmiş ve “Ben, onun iznini alamamış olsam da Hamilton’un bir çömeziyim.” demişti.

Peki Grigori Perelman kimdir?

Tam ismi Grigori Yakovlevich Perelman olan Yahudi kökenli matematikçi, 13 Haziran 1966’da Saint Petersburg’da doğdu. Grigori’nin annesi de kendisi gibi matematikçiydi ve onu büyütebilmek için yüksek lisans çalışmalarından vazgeçti. 

Ayrıca Grigori henüz 10 yaşındayken matematiksel yeteneği kendini gösterdi ve annesi onu Sergei Rukshin’in okul sonrası matematik eğitim programına kaydetti. 1982’de Uluslararası Matematik Olimpiyatı’nda Sovyet takımının bir üyesi olarak yer aldı ve burada altın madalya kazandı.

16 yaşında Leningrad Devlet Üniversitesi Matematik ve Mekanik Okulu’na girdi ve doktorasını tamamladı. Sonrasında, New York Eyalet Üniversitesinde kendisine teklif edilen bir pozisyonu kabul etti ancak New York’ta aradığını bulamadı. Daha sonra ABD’nin en iyi üniversitelerinden gelen teklifleri de reddederek 1995’te Saint Petersburg Steklov Enstitüsüne geri döndü.

Matematik dünyasında bu kadar önemli bir gelişmeye sebep olmasına rağmen neden ödülleri kabul etmedi?

Pek çok kişi, çok zengin olduğu için ödülleri kabul etmediğini düşünse de Perelman, ilk bakışta anlaşılabilecek kadar fakir bir durumda yaşamını sürdürüyordu. 

Ödülleri reddetmesinin asıl nedenleri ise çözümünün 4 yıl sonra kabul görmesi ve ABD’deki bazı matematikçilerden gerekli saygıyı görmemesi dolayısıyla onurunun kırılmasıdır.

Kendisini merak eden binlerce insan olmasına rağmen Perelman, toplumdan soyutlanmış bir şekilde yaşamını sürdürüyor.

Günümüzde Perelman, annesiyle birlikte oldukça bakımsız bir evde, çalıştığı dönemdeki birikimi ya da annesinin emekli maaşıyla yaşıyor.

Bazı kaynaklarda Perelman’ın geçtiğimiz senelerde matematik eğitimine devam etmek için para ödülünü kabul ettiği bilgisi yer alıyor.

Diğer Milenyum Soruları:

Kaynak: Webtekno