Dünya’ya düşen nadir bir göktaşı, gezegendeki suyun nereden geldiğini gösteriyor

Bir alev topu, 28 Şubat 2021’de İngiltere – Gloucestershire, Winchcombe kasabası yakınlarında bir göktaşının parçalarını gerisinde bırakarak Birleşik Krallık üzerinden geçti. 30 yıl sonra İngiltere’ye düşen ilk göktaşıydı ve parçaları bulmak için bir av başlatıldı. Bilim insanları bu göksel parçaları çok hızlı bir şekilde buldu ve onları hemen Dünya kirliliğinden uzaklaştırdı. Bu, parçaların neredeyse doğrudan bir asteroitten toplanan numuneler gibi analiz edilebilecekleri anlamına geliyordu. Şimdi bu parçalar, erken Güneş Sistemi hakkında yeni bilgiler sağlıyor.

Bu göktaşı zaten en nadir türlerden biri olarak sınıflandırılmıştı. Londra Doğal Tarih Müzesi ve Glasgow Üniversitesi’nden bir ekip, yeni bir makalede göktaşının ilk laboratuvar analizlerini gerçekleştirmelerini anlatıyor. Çalışma, uzay kayasının ağırlıkça yaklaşık yüzde 10 su içerdiğini ve Dünya’nın suyuna oldukça benzer olduğunu buldu. Bu durum, karbonlu kondritler olarak bilinen bu göktaşı sınıfının, gezegenimize su getirilmesinde çok önemli bir rol oynamış olması gerektiğini gösteriyor.

Glasgow Üniversitesi’nden çalışma yazarı Dr. Luke Daly tarafından yapılan açıklamaya göre “Karbonlu kondritler inanılmaz derecede reaktiftir ve orijinal mineralojilerini ve bileşimlerini değiştirerek Dünya atmosferinde hızla bozulur. Ancak Winchcombe için, Dünya’nın çevresiyle reaksiyona girecek neredeyse hiç zamanı yoktu, bu yüzden içerdiği yüzde 10 su dahil olmak üzere içindeki her şeyin yüzde 100 dünya dışı olduğunu biliyoruz.”

Ayrıca sadece su bulunmuyor. Örnekte, önemli karbon ve nitrojen bazlı moleküllere dair kanıtlar bulunuyordu. Bunların arasında proteinlerin yapı taşları olan amino asitler de vardı. Bunların suyla birlikte Dünya’daki yaşamın evriminde kilit bir rol oynadığına inanılıyor. Winchcombe, CM olarak bilinen nadir bir karbonlu kondrit türüdür ve bunlardan yalnızca 15’i kayıtlara geçmiştir.

Daly “Bildiğimiz şekliyle yaşamın ortaya çıkma şansı olması için iki temel şeye ihtiyacı var: Su ve amino asitler gibi organik moleküller – Winchcombe göktaşı her ikisine de sahip” diyor ve ekliyor: “Winchcombe, CM’lerin içindeki su Dünya’nınkine oldukça yakın ve organik maddeler açısından zengin olduğundan dolayı muhtemelen Dünya için önemli bir su kaynağı – ve Winchcombe çok hızlı geri kazanıldığı için, Dünya’daki zamanında kadar değişmediğini biliyoruz. Winchcombe ve diğer CM’ler, yaşamı geliştirme hırsı olan büyüyen bir gezegenin ihtiyaç duyduğu her şey için temel olarak tek adrestir.“

Bu cismin inanılmaz derecede hızlı bir şekilde kurtarılması, Birleşik Krallık Alev Topu Birliği (UK Fireball Alliance), 16 kamera ve araştırmacıların nesnenin nereye düştüğünü hızlı bir şekilde takip etmelerine olanak tanıyan ve birinin garaj yoluna düştüğü ortaya çıkan çok sayıda kamuya açık rapor sayesinde mümkün oldu. Birleşik Krallık’ta bulunan kişiler, Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi de dahil olmak üzere çeşitli yerlerde halka açık olarak sergilenen bu olağanüstü göktaşı örneklerini görme imkanına sahip.

Kaynak: Chip